ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਹਾਜ਼ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਵੱਡਾ ਅਪਡੇਟ, ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਆਖਰੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਆਈ ਸਾਹਮਣੇ
ਗੁਜਰਾਤ, 12 ਜੁਲਾਈ ( ਨਿਊਜ਼ ਟਾਊਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ) ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਬਾਰੇ ਏਅਰ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ (AAIB) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਬੋਇੰਗ 787-8 ਜਹਾਜ਼ VT-ANB ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। 2013 ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਲਗਭਗ 41,868 ਘੰਟੇ ਦੀ ਉਡਾਣ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ (GEnx-1B) ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਈ 2025 ਵਿੱਚ ਪਰ FAA ਵੱਲੋਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਈਂਧਣ ਕੰਟਰੋਲ ਸਵਿੱਚ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾ: ਉਸ ਦਿਨ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ?
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਹਾਜ਼ (AI 171) ਨੇ ਦੁਪਹਿਰ 01:38:42 IST ਉਤੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਟੇਕਆਫ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ। ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਜਣ-1 ਦਾ ਤੇਲ ਸਵਿੱਚ ‘RUN’ ਤੋਂ ‘CUTOFF’ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਠੀਕ 1 ਸਕਿੰਟ ਬਾਅਦ ਇੰਜਣ-2 ਦਾ ਵੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਕਾਕਪਿਟ ਤੋਂ ਇੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ, ‘ਤੁਸੀਂ ਕੱਟਆਫ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ?’ ਦੂਜੇ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ‘ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।’
ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 5 ਸਕਿੰਟ ਬਾਅਦ (01:38:47 IST) ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਪਾਵਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਰੈਮ ਏਅਰ ਟਰਬਾਈਨ (RAT) ਐਕਟਿਵ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੀ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਫੁਟੇਜ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਜਹਾਜ਼ ਸਿਰਫ 32 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਿਆ।
01:39:05 IST ਉਤੇ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਰੇਡੀਓ ਕਾਲ ਕੀਤੀ, ‘MAYDAY MAYDAY MAYDAY’। ATC ਨੇ ਕਾਲ ਸਾਈਨ ਮੰਗਿਆ ਪਰ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਅਗਲੇ ਹੀ ਪਲ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਰਨਵੇ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1.7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਹੋਸਟਲ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਿਆ।
01:39:11 IST ਉਤੇ EAFR (ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਫਲਾਈਟ ਰਿਕਾਰਡਰ) ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ।
01:44:44 IST ਉਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਥਾਨਕ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾ: ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ
- AI 171 ਦੇ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ। ਈਂਧਣ ਸਵਿੱਚ RUN ਤੋਂ CUTOFF ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਸਿਰਫ਼ 1 ਸਕਿੰਟ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨਾਲ।
- ਕਾਕਪਿਟ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘ਤੁਸੀਂ ਇੰਜਣ ਕਿਉਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ?’, ਦੂਜੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ‘ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।’
- ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਪਾਵਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ RAT (Ram Air Turbine) ਦੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਐਕਟੀਵੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
- ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇੰਜਣ 1 ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਚੱਲਿਆ, ਪਰ ਇੰਜਣ 2 ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ।
ਜਹਾਜ਼ ਸਿਰਫ਼ 32 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਰਨਵੇ ਤੋਂ 0.9 ਨੌਟੀਕਲ ਮੀਲ ਦੂਰ ਇੱਕ ਹੋਸਟਲ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਿਆ।
- ਥ੍ਰਸਟ ਲੀਵਰ idle (ਘੱਟ ਪਾਵਰ) ‘ਤੇ ਸਨ, ਪਰ ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ ਡੇਟਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟੇਕਆਫ ਲਈ ਪੂਰੀ ਪਾਵਰ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ ਸੀ।
- ਈਂਧਣ ਗੁਣਵੱਤਾ ਜਾਂਚ ਵਿਚ ਸਾਫ਼ ਨਿਕਲੀ। ਕੋਈ ਗੰਦਗੀ, ਨੁਕਸ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
- ਟੇਕਆਫ ਦੇ ਸਮੇਂ ਫਲੈਪ ਅਤੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਗੀਅਰ ਸਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਕੋਈ ਮੈਨੂਅਲ ਗਲਤੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
- ਨਾ ਤਾਂ ਮੌਸਮ ਖਰਾਬ ਸੀ, ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪੰਛੀ ਟਕਰਾਇਆ। ਹਲਕੀ ਹਵਾ ਸੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੀ।
- ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਫਿੱਟ ਅਤੇ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਸਨ। ਥਕਾਵਟ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ।
- FAA ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਸਲਾਹ (SAIB NM-18-33) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਈਂਧਣ ਕੰਟਰੋਲ ਸਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
- ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਭਾਰ ਅਤੇ ਮਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੀ। ਕੋਈ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
FAA ਨੇ ਈਂਧਣ ਸਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰੇ SAIB NM-18-33 ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ‘ਵਿਕਲਪਿਕ’ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਨੂੰ ਅਣਡਿੱਠ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਡਾਣ ਦਾ ਭਾਰ ਅਤੇ ਮਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੀ।
ਇਹ ਜਾਂਚ 13 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਸੀ NTSB ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ (AAIB) ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। CVR (ਕਾਕਪਿਟ ਵੌਇਸ ਰਿਕਾਰਡਰ) ਅਤੇ FDR (ਫਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਰਿਕਾਰਡਰ) ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
